Bydgoszcz - miniatura miasta z XVII wieku
Na rogu ulicy Grodzkiej i Mostowej w Bydgoszczy można obejrzeć miniaturę miasta z XVII wieku.
Kilka słów o makiecie:
Do 1656 roku - drugi okres okupacji szwedzkiej i wysadzenie zamku - istniały wszystkie ważne, przedstawione na makiecie budowle. Usytuowanie makiety jest zgodne z kierunkami geograficznymi, co dodatkowo podnosi jej walor edukacyjny.
Obszar miasta odwzorowany na makiecie obejmuje Kujawskie Przedmieście na wschodzie, na zachodzie część Okola, czyli obecnej Wyspy Młyńskiej, na północy Gdańskie Przedmieście a na południu ograniczony jest linią murów miejskich i fos. Na dzisiejszym planie miasta powyższy teren wyznaczają ulice Bernardyńska, Wały Jagiellońskie, Wyspa Młyńska i plac Teatralny.
Do wykonania projektu makiety wykorzystano wszelkie dostępne źródła kartograficzne i inne przedstawienia. Należą do nich przede wszystkim: widok Bydgoszczy w 1657 roku wykonany przez Erica Jönssona Dahlberga, zawierający także schematyczny plan miasta, plan Bydgoszczy z 1774 roku wykonany przez Gottlieba Friedricha Gretha, zawierający siatkę ulic oraz podział bloków budowlanych na parcele z określeniem zabudowanych i pustych, plan Bydgoszcz z roku 1800 wykonany przez porucznika von Lindnera, widoki Bydgoszczy z lat 1845-1862 autorstwa Juliusa Gretha. W odniesieniu do zamku bydgoskiego, który uległ zniszczeniu już w 1656 roku, i innych umocnień miejskich wykorzystano także ustalenia Franza Froese, Lecha Łbika i Roberta Grochowskiego.
Do dnia dzisiejszego, w kształcie praktycznie nie zmienionym, przetrwały jedynie kościoły farny (katedra) i klarysek. W oparciu o te budowle ustalano wysokości innych obiektów. Pewną pomoc stanowiła także inwentaryzacja zachodniej pierzei Starego Rynku wykonana w 1939 roku, dzięki której możliwe było określenie wysokości wież kościoła pojezuickiego. Zabudowa Mennicy Bydgoskiej, czynnej z przerwami w latach 1594- 1686 kolejno jako mennica prywatna 1594-1601, mennica królewska 1613-1632 i mennica państwowa 1632-1686, została odtworzona według rekonstrukcji Macieja Obremskiego, przygotowanej w oparciu o inwentarz menniczy opublikowany przez Mariana Gumowskiego.
W obrębie miasta uwidocznione zostały kościoły: późnogotycka fara (1466-1502), pierwotnie p.w. św. Mikołaja, następnie śś. Marcina i Mikołaja oraz barokowy jezuitów (1638-1649) p.w. pierwotnie Świętego Krzyża, a następnie św. Ignacego Loyoli, stojący w zachodniej pierzei rynku. Na środku rynku znajduje się ratusz z początku XVI w. Na wschód od miasta, na wyspie wznosi się zamek starościński, a dalej na Kujawskim Przedmieściu najstarsza bydgoska świątynia, romański kościół p.w. św. Idziego oraz zabudowania klasztoru i późnogotyckiego kościoła bernardynów (1552-1557), obecnie garnizonowego p.w. MB Królowej Pokoju.
Na północ od miasta – na lewym brzegu Brdy – zlokalizowany jest klasztor i późnogotycki (ok. 1550) kościół karmelitów p.w. NMP, a następnie Wniebowzięcia NMP oraz Brama Gdańska. Nieco dalej wznoszą się klasztor i gotycko-renesansowy kościół klarysek (1582-1645) – dziś Kościół Akademicki „Klaryski” p.w. Wniebowzięcia NMP. Na wschodniej części Wyspy Młyńskiej, na tzw. Wyspie Królewskiej, znajduje się kompleks produkcyjny Mennicy Bydgoskiej. Od południa miasto opasane jest murami, dobiegającymi na wschodzie do Bramy Kujawskiej, a na zachodzie do Bramy Poznańskej.
Źródło: www.bydgoszcz.pl